Ακούμε καθημερινά και ανθρώπους εγωιστές, τοξικούς, ναρκισσιστές κλπ. Ανθρώπους που το “εγώ” τους είναι μεγαλύτερο από το ανάστημά τους. Είναι όμως πάντα το “Εγώ” αρνητικό; Που είναι τα όρια;

Τι είναι λοιπόν το “Εγώ”; Ο Max Planck, κάτοχος βραβείου Νόμπελ φυσικής, είπε κάποτε πως “Το Εγώ είναι η αυστηρή διαταγή της ανθρώπινης συνείδησης”. Τι θέλει να πει όμως αυτό;

Το “Εγώ” είναι αυτό που δημιουργεί την ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας. Είναι οι σκέψεις, τα συναισθήματα, οι αναμνήσεις μας. Είναι το τμήμα του μυαλού μας που σκέφτεται και αισθάνεται. Και ενώ οι περισσότεροι όταν χρησιμοποιούν τον όρο “Εγώ” της δίνουν αρνητική έννοια, δεν είναι έτσι. Γιατί υπάρχει και το υγιές “Εγώ” που αναπτύσσεται κατά την παιδική μας ηλικία και είναι κάτι που θα έπρεπε να έχουν όλοι οι άνθρωποι.

Τι είναι λοιπόν το “υγιές εγώ”; Είναι ο σεβασμός προς τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας, ακόμα κι όταν οι άλλοι δε τα σέβονται, ή μάλλον, ΕΙΔΙΚΑ όταν οι άλλοι δε τα σέβονται. Είναι η γνώση, η εκτίμηση και το ενδιαφέρον από εμάς για εμάς. Είναι ο σεβασμός στα συναισθήματα, τις προτιμήσεις, τα όρια, τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας από εμάς.

Είναι η εμπιστοσύνη στις δυνατότητές μας, στις γνώσεις και στις εμπειρίες μας, η επίγνωση των αδυναμιών μας, των ατελειών μας και η αποδοχή αυτών, είναι η άνευ όρων αγάπη για το παιδί που έχουμε όλοι μέσα μας.

Η ψυχολογία ορίζει τον υγιή εγωισμό σαν ένα ανώτερο επίπεδο διανοητικής λειτουργίας που οδηγεί τον άνθρωπο στο ζενίθ των δυνατοτήτων του. Και είναι ακριβώς αυτό και ακόμα περισσότερα.

Ο υγιής εγωισμός φέρνει μια αίσθηση ελευθερίας μαζί του, μια και όταν τον έχεις δε σε ορίζουν οι απόψεις και οι απαιτήσεις των άλλων, δε σε αγγίζει η αρνητική κριτική τους. Φέρνει επίσης ένα ενθουσιασμό για τη ζωή, μια πραγματική χαρά ακόμα και για τα μικρότερα επιτεύγματά μας και υπερηφάνεια για την ικανότητά μας να ορίζουμε ΕΜΕΙΣ το πως μας αντιμετωπίζουν οι γύρω μας.

Έχουμε μεγαλώσει με τα ιδανικά της αυτοθυσίας και του ηρωισμού και πολλές φορές ξεχνάμε πως δεν υπάρχουμε μόνο για τους άλλους, όσο σημαντικοί και να μας είναι αυτοί. Πρώτα από όλα είμαστε μονάδα, με ανάγκες, όρια, επιθυμίες, όνειρα. Και όταν αυτά δεν τα υπερασπιζόμαστε μη τυχόν και μας πουν “εγωιστές”, χάνουμε τη σχέση μας με τον εαυτό μας, με το υγιές εγώ.

Και όπως είναι αρνητικό να έχεις ένα άρρωστο “Εγώ”, αλαζονεία και έπαρση, εξίσου αρνητικό και καταστροφικό είναι να μην έχεις υγιές “Εγώ”. Αν δε σεβόμαστε εμείς τον εαυτό μας, δεν πρόκειται να το κάνει κανείς άλλος.